Kerstmis

Het kerstfeestje op school (25 december)

Vanwege de schoolvakantie (27 december - 11 januari) is het kerstfeestje naar 25 december verplaatst. Wat mij betreft een goed gekozen datum. Het is bedoeling dat de ouders bij het traditionele kersttoneelstukje van de klas aanwezig zijn. Aangezien Natasha naar haar werk is, ga ik met Kolja naar school.

Tegen halfelf, terwijl de kinderen zich omkleden in het lokaal, worden de ouders naar de lerarenkamer gebracht voor een toast. Enkele vaders worden geacht de champagneflessen te openen. Voor alle zekerheid doe ik dat op de gang. Met een noodgang vliegt de kurk uit de fles en verdwijnt in het trapgat, het bruisende vocht druipt via de muur naar beneden en vormt een plasje op de vloer. Ik treed het overbevolkte kamertje weer binnen. De plastic bekertjes worden volgeschonken en één van de moeders brengt een toast uit op de ouders. Twee opa's komen iets later binnen, een plakkerig spoor van modder en champagne met zich meebrengend.

Om elf uur gaan we met zijn allen naar de gymzaal voor de opvoering. De kinderen dragen prachtige gewaden, ik zie onder meer een zeerover, een kapitein, een prinses, een ballerina, een kat, een vos en batman. De kinderen zingen liedjes, maken dansjes en zeggen versjes op die ze gisteren uit het hoofd geleerd hebben. Van tijd tot tijd worden er spelletjes gespeeld waar in ook enkele ouders dienen te participeren. Ik ben er inmiddels aan gewend geraakt: mijn wens om zo min mogelijk op te vallen leidt er toe dat ik als eerste ouder gekozen word om mee te doen. Het spelletje gaat als volgt: twee ploegen van drie personen moeten, zich voortschuivend op een lange ski, zo snel mogelijk een parcours af leggen. Dit is niet zo gemakkelijk: als je te veel snelheid hebt schiet je voet uit de ski, als je plots tot stilstand komt val je voorover. Ons ploegje blijft redelijk overeind, het andere team schakelt zichzelf al na drie meter uit. Voor het tweede spel word ik ook weer gekozen, een Russisch volksdansje, maar gelukkig redt de lerares mij uit deze penibele situatie, alleen ouders die nog niet aan de beurt geweest zijn mogen opdraven.

Tegen twaalven wordt het stikheet in de kleine gymzaal, sommige kinderen raken vermoeid. Om half één gaan we naar de kleedkamer die voor de gelegenheid tot lunchroom is omgetoverd. De kinderen genieten hier van de kerstlunch bestaande uit cake, snoep, chocola en vruchtensap. De ouders en grootouders krijgen wederom een beker champagne aangereikt. Na het ontbijt van zeven uur heb ik niets meer gegeten en ik bereik aanstonds een staat van vrolijke duizeligheid. Net als de meeste ouders trouwens. Vlak voordat de volgende ronde begint weet ik Kolja over te halen om huiswaarts te keren, we moeten de kerstboom optuigen.

Russische kerst (7 januari)

's Ochtendvroeg hebben Kolja en ik een weinig amicale woordenwisseling met als uitkomst dat hij mij een idioot noemt en zichzelf in zijn kamer opsluit. Uiteraard was de aanleiding volstrekt triviaal, hij speelde wat al te luidruchtig met de kat en ik maande hem diverse malen tot stilte, zodat Natasha kon uitslapen. Natasha is wakker geworden van ons geruzie en ik trek me, hoewel ik weet dat Kolja het niet meende, beledigd terug in de slaapkamer. Even later komt Kolja vrede met me sluiten.

Het is een wonderbaarlijk mooie dag, een verblindende laag hangende zon verlicht de sneeuw, het vriest negen graden. Straks gaan Natasha en Kolja naar de mis.

Op aandrang van Kolja ga ik mee naar de kerk. In het park, op nog geen kilometer van ons huis, staan drie Orthodoxe kerkjes vlakbij elkaar, elk met een toren en uivormig dakje. Kolja en Natasha gaan naar binnen terwijl ik op de slee pas. Na een kwartiertje komen ze naar buiten, ik bibber inmiddels van het stilstaan in de kou. Natasha geeft mij vier kaarsjes om aan te steken. De zaal van het minikerkje is stampvol, er is momenteel geen dienst. Alle kaarsenhouders voor de iconen van de heiligen zijn in gebruik. Ik vraag me af wat te doen, sommige mensen lossen het probleem op door het brandende kaarsje van een ander uit te blazen, te verwijderen en dan hun eigen kaarsje te plaatsen. Voor een afbeelding van de gekruisigde Jezus staat een soort zandbakje waar je ook een kaarsje voor iemand kan branden. Ik besluit ze alle vier aan te steken en bedenk in stilte voor wie ik ze brand.