De spaaractie

Kolja heeft vijf doppen met drie sterren van een bekend frisdrankmerk gespaard, voldoende om een gratis Star Wars T-shirt te krijgen. Iedere keer lukte het mij om de doppen te vergeten, maar deze keer heeft hij ze voor het zondagavonduitzwaaien in mijn rugzak gestopt.

Ik rijd met Andrej mee, onderweg beklaagt hij zich over de werkers die maar niet opschieten, zijn huis had allang af moeten zijn. Wat hij niet weet is dat het team bestaande uit een Rus, een Witrus en een Oezbeek de afgelopen dagen constant dronken is geweest, met een mislukt toiletgebouwtje, een gammele trap en een verziekt tegelpad als resultaat. Vorig jaar juni wilde Andrej een bijkeukentje tegen zijn huis laten aanbouwen, dit karwei zou twee weken in beslag nemen, vervolgens zakte de zolderetage in elkaar en bleek dat het fundament onder zijn huis verrot was. Het heeft hem de laatste tijd niet meegezeten, enkele dagen terug reed een Mercedes een geweldige deuk in zijn nieuwe Lada.

Hoewel het al tien uur is raken we nog voor Gatchina in een hopeloze file, vanwege het mooie weer gaan de mensen later naar huis. Na twee uur kruipen bereiken we Sint Petersburg, lopend naar het station, met de trein en de metro was ik sneller thuis geweest. Rond middernacht zijn alle winkels, uitgezonderd de vierentwintig uur winkel bij de bushalte al gesloten, behalve een pot kersenjam heb ik niets in huis, ik koop een niet erg vers brood en een fles water.

De volgende dag vraag ik aan collega's, waar ik die verdraaide doppen kan inleveren. Vrolijk word ik niet van de antwoorden: als er iets gratis is sta je minstens een paar uur in de rij te wachten, maar erger nog: de meeste acties zijn fake, zo had er één een gratis flesje frisdrank gewonnen (ook al een doppenactie) alleen deed de winkel waar ze het flesje zojuist gekocht had niet mee en geen enkele andere winkel die ze probeerde. Geen van allen geeft me valse hoop: niets is gratis in Rusland.

Aangezien er elk weekend acties, ook van het onderhavige merk, in de elite supermarkt de Pulkovski universam, plaatsvinden lijkt dit me de enige geschikte plek om eens poging te wagen. Na deze geruststellende gedachte weer ik de doppen uit mijn geheugen, totdat Kolja me opbelt om me aan mijn belofte te herinneren, me schuldig voelend loop ik direct naar de supermarkt.

Van een afstandje zie ik al dat ik het niet getroffen heb, een slecht gehumeurde dame, ze heeft wel wat weg van de tang die in 'from Russia with love' afvalligen met een giftig lemmet dat uit haar schoen schuift doodtrapt. Ze kijkt me zeer afkeurend aan, ze heeft wel gezien dat ik door de uitgang naar binnen ben geglipt. Beschroomd haal ik de vijf doppen uit mijn jaszak. 'Aan deze actie doen we niet mee', snauwt ze voordat ik iets kan zeggen en draait van me weg. 'Wellicht weet u waar ik wel moet zijn?', vraag ik beleefd. 'Lees het etiket maar' spuwt ze strak voor zich uitstarend. Ik begrijp dat onze conversatie ten einde is en bedank haar voor haar hulp.