De renovatie van de roltrap

Wegens kapitaal onderhoud van 1 september tot 31 oktober gesloten. Dit onheilspellende bericht hangt op de toegangsdeuren tot metro Moskovskaja. Eén van de drie roltrappen is de komende twee maanden vanwege renovatie onderhoud buiten werking. Dit houdt in dat de trap gedurende zeven weken open zal liggen en in de laatste week vluchtig weer in elkaar gezet wordt. Al met al heeft zo’n opknapbeurt grote gevolgen. Elke ochtend zal er een file bij de trap naar beneden staan, twee werkende ‘escalatori’ zijn nauwelijks voldoende om de stroom te verwerken. Om de drukte in de hal een beetje te verminderen heeft het stationspersoneel het volgende bedacht: de helft van de klapdeuren zijn tijdens de piekuren (8.00-10.00 uur) op slot gedraaid. Hierdoor kan je voorlopig slechts door één deur naar binnen en twee naar buiten. Vaak ontstaat er ruzie, omdat de meute instappers groter van omvang is dan de groep uitgangzoekers, beide partijen voelen zich benadeeld onder de huidige omstandigheden.

Het is zeer onprettig en soms zelfs gevaarlijk als honderd mensen proberen zo snel mogelijk door de te kleine opening proberen te geraken. Vanochtend gaat een dame op middelbare leeftijd onderuit op het moment dat de horde op drift raakt. Het is wel een erg zware straf voor haar venijnige duwwerk, gelukkig wordt ze niet platgetrapt. Na de scrum blijkt dat het allerminst rustig is in de hal. De wachtrijen naar de loketten zijn dermate lang dat het pad naar de tourniquetten verstopt geraakt is. Mijn tienrittenkaart is leeg en de muntjesautomaat kapot. Aldus moet ik ook aansluiten in één van de vijf rijen die naar één van de drie, op dat moment geopende, verkooppunten leidt. Hoe kan zo’n levend potje blokkade nou eigenlijk ontstaan? Van tijd tot tijd vormen zich spontaan surrogaatrijen, die ergens halverwege een bestaand lint als een parasiet inhaken. Protesteren heeft weinig zin, want binnen een paar minuten zijn beide kronkels even lang en hebben nog maar weinig mensen in de gaten wat er gaande is. Wel hebben de oorspronkelijke wachters een beperkt voordeel, er mogen er iedere keer twee door naar de kassa voordat er een infiltrant volgt. Toch een mooie geste van iemand die net honderd plaatsen heeft overgeslagen. Na veertig minuten bereik ik het ruitje, zeg: ‘10 voor een week’, en leg 115 roebel en mijn lichtblauwe pasje neer. De oerchagrijnige dame houdt het biljet tegen het licht, drukt een toets in op de computer en deponeert het plastic kaartje op de oplader. Zonder een woord te zeggen handelt ze mijn verzoek af. Voor de vorm zeg ik dank u wel, deze mevrouw hoort of ziet niets meer dat niet met haar werk van doen heeft. Eigenlijk heb ik niets te klagen, bedenk ik beschaamd. Vera was zonder veel problemen opgestaan en had niet gehuild toen we haar in de kleuterschool hadden achtergelaten. Na het omkleden rende ze de klas in om te ontbijten. Kolja had me op weg naar school gevraagd welk merk auto ik zou willen bezitten. ‘Geen’, bromde ik. Direct daarop zag ik de lulligheid van mijn opmerking in en reageerde enthousiast op Kolja’s voorstel om een Ford Focus aan te schaffen. Ik weet tenminste hoe deze wagen eruit ziet. ‘Een Gazel (een personenbusje dat vaak als marsroutka gebruikt wordt) is wellicht nog beter’, vervolgde Kolja. ‘Hij is zo ruim dat je erin kan slapen, koken en zelfs wonen. We kunnen alles van de hand doen en gaan rijden van stad tot stad, land tot land, de hele wereld over.’

Op de roltrap trek ik mijn jas uit, prop mijn sjaal in een van de binnenzakken en haal ´Solaris´ te voorschijn. De komende twintig minuten zal ik de chaos dankzij dit boek kunnen vergeten. Als ik bovenkom regent het. Ik ben blij met de frisse druppels en ban de ondergrondse uit mijn gedachte.