De terugkeer van de gokker

Eenentwintig jaar later betrad hij opnieuw het casino in het Portugese vakantiestadje Praia da Rocha. Voor deze retrospectieve gelegenheid had hij een keer een goedpassend pak aangetrokken. Hij zocht tevergeefs naar herkenningspunten uit zijn proftijd: het pand was geheel gerenoveerd en het publiek was veranderd. De escudo’s waren door de tijd ingehaald, de plaats van de geelgebruinde oude van dagen was ingenomen door jeugdige meisjes en jongens die een handvol euro’s verbrasten voordat ze zich in de dansfeesten stortten. Op de één of andere manier voelde hij zich altijd oud worden zodra hij een speelhol in het zicht kreeg.

Hij kuierde door de zaal tot hij de black jack tafel had bereikt, even voelde hij de passie van weleer: de strijd, het risico, de euforie bij winst en de schaamte en stank van het angstzweet bij verlies. Ooit had hij drie maanden gelijk een kapitalistische monnik solitair, gedisciplineerd en tienen tellend geleefd, totdat vereenzaming en heimwee hem huiswaarts dreven, terug in de klauwen van de burgermaatschappij met zijn vaste betrekkingen, hypotheken en langdurige relaties.

Het had gekund indertijd, als hij iets standvastiger was geweest, bedacht hij niet eens zo somber. Net als al die anderen had hij zich omgedraaid, toen hij op het punt stond zijn verlangen te concretiseren. Hij had geen behoefte om zich af te vragen waarom het zo gelopen was, daar het leven een aaneenschakeling van onomkeerbare gebeurtenissen zonder veel hoop op vooruitgang was. Het was geen bijzondere ingrijpende of huiveringwekkend conclusie geweest, plots was het vuur in hem eenvoudigweg gedoofd, meer niet. Sindsdien had hij zonder veel verwachtingen, verplichtingen of teleurstellingen een tamelijk prettig, comfortabel en pijnloos leven geleid. Hij zette op zijn geluksgetal in, sloot zijn ogen en wandelde toch stiekem even de gevaarlijke ‘vergeten’ episode van zijn verleden binnen.