De eeuwige belofte

Inleiding

In een van de laatste gesprekken zei mijn moeder;' je had eigenlijk muzikant willen worden'. Ze had gelijk, tot mijn twee of drieëntwintigste was ik er heilig van overtuigd dat mijn droom uit zou komen. Mijn studie geschiedenis zag ik als een tijdelijke oplossing, vooral om vragen van anderen over bezigheden te voorkomen. Ik heb nooit een baan als ambtenaar geambieerd, dat leek me het ergste wat me kon overkomen. Uiteindelijk heb ik mijn studie gewoon afgemaakt en ben daarna zeven jaar ambtenaar geweest, muziek was in de laatste jaren een leuk verpozen.

De titel van dit geschiedschrijvinkje is afkomstig van Peet, mijn onversaagde eind- en hoofdredacteur, die tevens gezien moet worden als de meest trouwe fan, ondanks dat hij, naar eigen zeggen, steevast in slaap valt tijdens het beluisteren van mijn muziek.

De ontdekking van de popmuziek

Toen ik in de tweede klas van de Openbare Evert Kuilmaschool in Berkel Zuid-Holland zat ontdekte ik op een avond Toppop. Beneden in de hobbykamer stond het Philipstoestel van mijn oma. Het programma duurde een half uurtje, maar er ging een wereld voor me open. Wig Wam Bam van de Sweet uit Engeland stond op één en dat zou nog weken duren. De volgende ochtend op school bleek dat onze klas uit twee kampen bestond, zij die gisteren naar Toppop hadden gekeken en de zielenpoten. Voor het eerst in mijn leven had ik het gevoel ergens bij te horen. Later ging ik ook voetbal- en Kung Fu plaatjes sparen. In de derde klas kregen we halverwege een nieuwe onderwijzer, meester Benjamin, hij kwam uit het Limburg, speelde gitaar en zag eruit als een hippie.

In de vierde klas kwam ik erachter dat er niet alleen muziek was, maar dat er ook stromingen bestonden. Zo bleek dat de hits van Mud, Slade en Sweet eigenlijk slecht waren. Belangrijker waren de niet commerciële popgroepen die echte muziek maakten zoals Pink Floyd, Earth & Fire, Rolling Stones, David Bowie en Alice Cooper.

Op de middelbare school werd het pas echt leuk, in de brugklas ontdekte ik Uriah Heep, Deep Purple, Styx en Led Zeppelin. Ook kocht ik voor het eerst muziekkrant Oor, dat was toch wel wat anders dan de Hitkrant. Het bleek dat er niet commerciële popmuziek, voor de mensen met een ontwikkeld gehoor, die rustig de tijd nemen om een LP in z'n geheel af te luisteren en gewone popmuziek voor de massa, die het net kan opbrengen om een singletje af te luisteren, bestond.

Toen ik in de vierde klas van het VWO van de Scholengemeenschap Caland belandde, kwam de Nederpop opzetten, eerst Bots uit Eindhoven met het lied van de werkende jeugd en Zeven dagen lang en Alquin (wheelchair groupie), en wat later, Herman Brood(Saturday night, the New Adventures (We're all in for New adventures), Nits (Tutti ragazi), Sweet d'Buster (Still believe), Gruppo Sportivo (sleeping bag) en Meteors (it's you, only you). Op zaterdagavond gingen we uit in Nullis Pretti in Schiebroek, het polderhuis in Bergschenhoek, Casa nostra in Bleiswijk en de Rotonde in Berkel. De politie schreef bonnen uit à f5,- voor ontbrekende achterlichtjes. Op Hilversum 3 waren dinsdag de Vara, woensdag de KRO en vrijdagavond de VPRO, de rest van de week kon je maar beter op Radio Caroline afstemmen. Leo leende me 'Never mind the bollocks' en No more heroes', de Sex Pistols vond ik verschrikkelijk, dat was geen muziek, maar de Stranglers, een soort gebelgde Doors waren wel leuk.

Samen met Ruud Bos en Casper Beijn richtte ik het punkbandje Itex op. Casper had een echte snarendrum en een hihat. Ruud en ik versterkten onze gitaren over een box van mijn koffer pick up. We oefenden op mijn slaapkamer, in de garage en in het wijkcentrum de Castagnet in Schiebroek. Op de verjaardag van Hammie (Marcel van Hamburg)- Hoppie was inmiddels drummer geworden en Hans Pieters bassist- vond het enige en in zekere zin dus legendarische optreden plaats. Halverwege vertelde ik het publiek dat we opnieuw zouden beginnen als ze niet ophielden met joelen, waarna er spontaan geapplaudisseerd werd. Ons repertoire bestond uit nummers als discorocker (Kiss had een grote hit met I was made for loving you), Cars (toen al anti auto!), de boom is groen en I hate my neighbours.

Flashbacks

In het saaie Berkel was alleen Arthur Sauer punk, maar dat was hij op de lagere school ook al, voordat er punk bestond. Voorjaar 1982. Mijn broer Lars (Lajek) richtte samen met Michel (Katief) en Ton (Hoppie) de Flashbacks op. Een week later vroeg Lajek of ik auditie wilde doen als zanger. Ik nam mij monologe (een toets tegelijk indrukken) Korg mee, Itex was nog kinderspel, nu hadden we eindelijk een echte band.

We oefenden elke zaterdag of zondag in de Buskenhuetstraat in Spangen op steenworp afstand van het kasteel van Sparta. Leegstand, junkies en een bruine kroeg. Als middelbare scholier maakte de omgeving een sterke indruk op me, was dit Nederland? Dit was geen Berkel of Schiebroek. Pilmex heette de studio annex oefenruimte. Voor en na ons speelden meestal reggaebands. Er werd stevig geblowd en gedronken.

We reisden met het Hofpleinlijntje naar de stad en stapten op de tram richting Spangen. In een rode reiskoffer sleepte mijn monologe Korg mee, Lajek en Michel hadden een gitaar, Ton een klein rugtasje met drumstokjes. Ter hoogte van discotheek Bristol ging Lajek door zijn enkel, daarbij slaakte hij een oerkreet: aaaaaargggh! De mensen op het zebrapad keken verschrikt naar het woeste monster. We besloten het repeteren voorlopig uit te stellen en liepen opgewekt naar de Bijenkorf, lajek met een verongelukt gezicht achter ons aansjouwend. Met z'n drieën haalden we biertjes in het restaurantje op de derde verdieping, af en toe zagen we Lajek met een zeer kwade kop voorbij sjouwen. Als enige echte punk met stekeltjes, ongeschoren, een onder gekliederd motorjasje zag hij er inderdaad best gevaarlijk uit, vooral als hij zo boos keek. Hij had zelfs al een tweede bijnaam: Boefje. Na een kwartiertje schoof hij aan, hij had een nieuw paar sokken gekocht ter ondersteuning van zijn zwakke enkel. Hij bromde nog wat na, dat het zo'n zeer deed, totdat Ton en ik hem gezamenlijk van het bankje afduwden en hij over het gangpad rolde. De koffiedrinkende dametjes waren geshockeerd. Lajek was weer aanspreekbaar, we konden verder.

Het was de tijd van de zwarte kraaien à la The Cure. De streepjes spijkerbroek deed zijn intrede, felle fluorescerende truien, peroxide en buttons. Het luisterde allemaal heel erg nauw, volgens de hardliners had je allerlei uitwassen zoals weekendpunks, hippies (want haar over je oren is lang haar), junks en blowers. Het waren de donkere beginjaren tachtig, hippies waren uit de mode; punk, new wave, ska en reggae daar draaide het om. De hits van die tijd waren ondermeer: Stranglers (no more heroes), Clash (London Calling, Rock the Cashbah), Damned (New rose, Smash it up), Siouxie and Banshees (Happy House), Police (So lonely, Can't stand losing en Message in a bottle), Joe Jackson (Is she really going out with him?, It's different for girls), Ian Dury and the Blockheads(Sex, drugs and rock and roll, Wake up, Hit me), Killing Joke (Love's like blood), Buzzcocks (Love is lies), Magazine(shot by both sides), Squeeze (Cool for cats), Gary Numan (are friends electric?), Psychedalic Furs (I'm in love with, Pretty in pink), Stiff Little Fingers, Undertones (My perfect Cousin), Nina Hagen (Unbeschreiblich weiblich), Ideal( Berlin), Talking Heads (Psycho killer, Burning down the house), Ramones, Blondie (Denise, Hanging on the telephone), Televison, Romantics (what I like about you), Specials (Gangsters, Too much too young, Stereotype), Selector (On my radio), Madness (One step beyond, Nightboat to cairo), Beat (Mirror in the bathroom). We gingen op vrijdag en zaterdag, tot twaalf uur omdat we de laatste trein moesten halen, stappen in de Twijfelaar en B14.

Enkele maanden later maakten we ons debuut tijdens een benefietfestival voor het krakersradiostation in het nog niet gelegaliseerde Poortgebouw. We speelden zes punk/space nummers met titels als We don't want to work for the war, en I don't wanna be a softy (wat we dus overduidelijk wel waren), we hadden die avond nog succes ook. Niet veel later haakte Lajek af en nam Peter Faber zijn plek in. Op een avond gooide Peter zijn gitaar van de Willemsbrug af nadat hij ruzie had gekregen met zijn vriendin. Het was meteen ook het roemloze einde van de groep.

De Legend of discovering: vlucht naar Zuid 1982

Ik was bij de maatschappelijk werkster van de woningstichting Vreewijk geweest. Ik had gebeld naar aanleiding van een advertentie in een buurtkrantje: woningen om niet, dat wilde zeggen een tijdelijke woning, waarvoor je slechts gas, licht en een glasverzekering betaalde, geen huur. Daar tegenover stond dat als je het bericht kreeg om te vertrekken je geen recht op een nieuwe woning had. Anti kraak houden noemden de krakers het aan de Sofiakade. Het kon me weinig schelen, na vier maanden in de krakerscultuur in Kralingen doorgebracht te hebben wilde ik nog maar een ding: zover mogelijk weg van de ellende. De scène hield zich op een enkeling na bezig met punkplaatjes luisteren, blowtjes draaien, bij elkaar koffie drinken en massaal op vrijdag naar café de Boezembrug om de zojuist gestorte weekuitkering op te maken. Ik was van de PA getrapt, had geen bandje meer. Het eindstation van het spelletje radicaal had ik nu wel bereikt.

Ik was van plan om zo snel mogelijk een nieuwe groep te formeren, het VWO diploma te halen en dan studeren. In een rustige omgeving dacht ik meer kans van slagen te hebben. Het eerste half jaar verkommerde ik van de eenzaamheid, ik kende werkelijk niemand op Zuid. In volle mate werd ik geconfronteerd met mijn angst om alleen te zijn.

Ik melde me aan bij de RAS, de Rotterdamse Avondscholengemeenschap. Na de zomer begon ik net als twee jaar daarvoor in de vijfde klas. Naast me woodnen twee ex-junkies die een methadonprogramma volgden. Het was net werk: iedere dag vertrokken ze naar Oostplein waar ze groepssessies en persoonlijke gesprekken hielden, alvorens ze hun medicijn uitgereikt kregen. 's Avonds ging ik vaak bij ze op bezoek en ondervond dat hun kennissenkring alleen uit gebruikers en ex-gebruikers bestond. Onbedoeld liep ik als een soort amateurantroloog een volstrekt onbekende wereld binnen. Het draaide om stoppen, het verlangen, het terugvallen en het weer opkrabbelen. Sommige zouden nooit stoppen, omdat er gewoonweg niets anders voor hen bestond, anderen wel omdat het gewoon hun ding niet was.

Vroeg in de middag eind augustus liep de wijk leeg, het was de eerste wedstrijd van het nieuwe seizoen. Er was hoop op het eerste kampioenschap sinds tien jaar, want Johan Cruijff was aangetrokken. Ik liep mee met de massa naar de Kuip, kocht een kaartje voor vak U, ik zou dat elke veertien dagen doen.

een koukleumende legend of discovering in metro 
Oostplein, december 1985, foto John van Gent.
De promotiefoto van de Legend door John van Gent gemaakt, in de gure hal van metro Oostplein

Elke middag na de ochtendlessen van de avondschool leefde ik me eerst een half uurtje uit op mijn elektrische gitaar. Lajek had via een advertentie in de bibliotheek een nieuwe drummer gevonden: Jeroen pas zestien jaar en wonend in Hoogvliet. Elke 's zaterdag reisden we op en neer naar Zalmplaat. We repeteerden in de garage van Jeroens ouders. De muren hadden we met eierdozen beplakt en voor de garagedeur hadden we een oud tapijt opgehangen, ondanks dat waren we zeer goed op straat te horen. De buren vonden dat overigens niet erg, ze kwamen geregeld kijken. Na enkele keren haakte Lajek weer eens af en Leo nam zijn plaats in.

Legend of discovering in een buurt cafe in 
Hoogvliet, februari 1986. Vlak voor de grote doorbraak, de immer aanwezige manager Lajek eet 
een ijsje en ziet er op toe dat de zaken goed verlopen.
The Legend of discovering '85, vlak voor de grote doorbraak, in een buurtcafe in Hoogvliet. Manager Lajek eet een ijsje, verder nog op de foto Saskia en Leo van de Hoek. Fotograaf onbekend, wellicht John van Gent. 1984

In het najaar traden we voor het eerst op en namen een demo, getiteld beach space wave, op in de the Note in Hoogvliet. Tijdens het stappen liepen we allerlei kroegen af en vroegen de barman ons demootje te draaien. Om ons een plezier te doen werd het bandje meestal opgezet. In Pettycoat leverde dat nog een optreden op ook, de programmeur van Ridderkerk zat aan de bar. Behalve dat we bandjes rondstuurden hadden we er nog een stuk of twintig van verkocht ook. Toen ik mijn moeder er eentje aansmeerde merkte ze op; 'goh, wat leuk, jullie zijn echt muziek gaan maken, mooi hoor'.

Op een dinsdagavond zaten we aan de radio gekluisterd; ons demootje zou gedraaid worden. Het was een praatprogramma van Isha Meijer, er werd alleen maar Jazz gedraaid. We zaten het gehele programma uit. De volgende middag was ik bij Ed op bezoek, de wilde wereld stond op de achtergrond, plotseling stokte ons gesprek, dus toch, de twee en een halve minuut waren erg snel voorbij.

In een jaar tijd traden we vijftien keer op en maakten een live video in de Consul. Het was in die tijd trouwens heel gemakkelijk om aan optredens te komen. Als je een programmeur aan de lijn had vroeg je gewoon wat voor een soort muziek er voornamelijk geprogrammeerd werd. De ene keer waren we een rockband de andere keer new wave, dan weer psychedelisch. Hoewel we meestal een paar honderd gulden per keer kregen (dat ging trouwens toch op aan bushuur en patat), was gratis drank de belangrijkste wens. Bjorn, het vijfde bandlid was de vaste chauffeur en elektronicus, zodat wij ons vol konden laten lopen.

De Legend of Discovering was een geheel andere band dan de Flashbacks. Maandenlang hadden we in de garage in Hoogvliet geoefend, een geheel nieuw heel repertoire geschreven. Toen ik in mijn eerste jaar op de Universiteit zat hadden we onze top bereikt. We hadden een demo gemaakt die op de radio gedraaid was. Bij elk optreden leek het wel of dat er meer vrienden of kennissen meegingen. We droodmen ervan om een LP op te nemen. Jeroen had namelijk een tijdje een relatie met een Belgische wiens vader een platenmaatschappijtje had. Hij had het zelfs al voorgesteld. De verkering ging uit en ook de Legend viel uiteen. Ik woonde ondertussen gewoon weer op Noord en startte mijn tweede studiejaar.

De magere jaren

Tussen 1985-1993 richtten we van tijd tot tijd de Flashbacks weer op. Samen met Peet liep ik voornamelijk de optredens van Narcisus Rex van Peter en Leo en later Leo's Dreadfull Great af. Maar de vaart was er uit, we oefenden wel maar traden nauwelijks nog op. Na jaren aanklungelen verkocht Michel zijn bas en stortte zich op de house.

Flashbacks '88 ten tijde van de demo 'de zwerver'. 
Hoppie, Reinjek, Leo en Katief en het tafelkleed van mijn oma uit Heerenveen.
Flashbacks '88 hoppie, reinjek, katief en leo (het tafelkleed is door mijn oma uit Friesland gemaakt)

Ierland 1988 (tekst peet)

Mei 1998 ontmoette Rein, op interrailtrek met mij, bij een niet, maar toch gaande boot (het gaat hier te ver om het hele verhaal uit de doeken te doen) in Le Havre Iyan, die samen met ons en nog 19 andere passagiers (en rond de 100 bemanningsleden) de overtocht maakte naar Rosslare, Ierland. Daar werd de trein genomen naar Dublin, alwaar al snel werd kennis gemaakt met de Canadees Mike. De band 'Two Continents Meet' werd opgericht toen wij samen terugliepen naar de jeugdherberg na het bezoeken van een optreden van 'the Power of Dreams'. Een optreden waar, behalve wij vieren, slechts de vriendinnetjes van de band aanwezig waren. Mike en ik werden die avond nog door de barman tot de orde geroepen, omdat we die meisjes constant ompogoden.

Al teruglopend werden we steeds muzikaler, zo erg dat we, eenmaal in de jeugdherberg aangekomen, na een paar nummers weer vriendelijk werden verzocht ons optreden elders voort te zetten. Samen met onze fans togen we toen naar een gesloten winkelcentrum, waar we ook nog vergast werden op een gastoptreden van Sean, die helaas wat moeite had te blijven zitten met een gitaar op schoot.

De volgende morgen viel de band uit elkaar: Mike bleef achter in Dublin, de rest van de band trok als 'the Streetpoets' verder naar Cork, waar nog een optreden werd verzorgd in de plaatselijke jeugdherberg.

streetpoets op gare du nord (Parijs)

De magere jaren, vervolg

In 1992 was ik voor het eerst in Rusland en maakte kennis met de alternatieve rock van DTT, Kino en Aquarium, die vooral om de teksten draait en niet om de vreemde geluidjes, en de tradionele muziek. Voor het eerst sinds jaren hoorde ik weer eens iets nieuws. Mijn voorstel aan Leo om voortaan alleen nog maar acoustisch te spelen viel niet in goede aarde. Volgens hem was ik mijn boosheid ergens ten tijde van de Legend al kwijtgeraakt...

De zomer erop leerden Ton en ik in café 'de hemel' Rob tijdens een potje tafelvoetbal kennen. Tot 1999 speelden we met z'n drieën verder, traden regelmatig op en maakten 2 CD's. Ton en ik wilden, voordat ik naar Rusland vertrok, nog een CD opnemen. In mei 2001 spraken we Hans die viool bleek te spelen. Met z'n drieën namen we tijdens zes doordeweekse avonden in de huiskamer tien songs op.

Rob, Ton en Reinier in oefenruimte B van Via Ritmo 
plus minus 1995.
Via ritmo oefenruimte B: Rob, Ton, Reinier

De langverwachte comeback nazomer 2003

Andrej heeft mijn vier sporendeck uit Nederland meegenomen. Na twee jaar kan ik eindelijk weer muziek opnemen. Mijn plan is om nog de vierde CD in elkaar te brouwen. Voorlopig leeft het allemaal nog alleen in mijn hoofd.

hoppie en reinjek
De thuismuzikanten

Voor zover ik het me nog kan herinneren: de namen en rugnummers

Jaar Naam Bezetting Discografie Optredens
1982 Flashbacks
Punk/dub/disco
Michel bass/zang/syn
Hoppie drums
Reinier zang/syn
Lajek gitaar/zang* (vanaf juli Peter Faber, later oprichter Narcissus Rex)
Demo ‘Greatest hits’ Poortgebouw
Lijnbaan
Space
1983 Flashbacks
synthi pop
Michel toetsen/zang
Reinier syn/zang
Demo ‘Solitairy in the sun’
Flashbacks
New wave
Hans Pieters bass
Casper Beijn drums
Michel synthesizer
Reinier zang/gitaar
Nivon
1984-1985 Legend of discovering
New wave/garagerock
Michel bass/zang/syn
Jeroen drums
Reinier zang/gitaar/syn
Leo gitaar/toetsen (ook Narcissus Rex en nog weer later Dreadfull Great, tegenwoordig web kunstenaar)
Demo ‘Beach space wave’ (studio The Note Hoogvliet)
Video Live in de Consul
Vpro‘s ‘wilde wereld draait' ‘Sweet Andromia’
Fiets, cafe Hoogvliet, theater Zuidplein, theatercafe Hoogvliet, Delfshaven, Consul(2x), Ridderkerk, Mauwi wauwi, buurthuis Schiedam, Buurthuis Ommoord, Space
1985 Flashbacks
New wave
Leo gitaar
Michel toetsen/gitaar
Reinier zang/syn
Demo ‘the bird’
1986-1987 Flashbacks
Rock
Leo gitaar
Hoppie drums
Reinier zang/syn
Michel bass/zang/syn (vlucht daarna in de house)
Demo 'de zwerver’ Verjaardag John van Gent
mei 1988 Two Continents Meet en Streetpoets
Fantasie
Iyan human beatbox
Peet human beatbox
Reinier zang/gitaar/human beatbox
Mike human beatbox (alleen in Two Continents Meet)
Alleen covers: 'We care a lot', 'Hara Krishna' Winkelcentrum in Dublin, jeugdherberg in Cork
1990 Filmmuziek Muziek voor documentaire over het huwelijk en speelfilm
Hoppie drums
Reinier gitaar/syn
Speelfilm brigadier Hoeness en Inspecteur Lajek in ‘crimi in Rotterdam’
Hoofdrol Lajek
Bijrollen Leo als agent zeehond, Ton en Reinier als criminelen
Vertoningen: Nederlands Amateur filmfestival,
Consul, EUR
1991-1993 Flashbacks
Rock
Hoppie drums
Reinier zang/bass
Leo gitaar (the return of yedi)
Demo ‘live in the twijf’ ‘Vers uit de Maas’ Twijfelaar, Westewagenstraat
1993-1999 Flashbacks
pop
Rob gitaar
Hoppie drums
Reinier zang/bass/gitaar
1995 demo Studio Via Ritmo
1996 Wereld havendagen
1998 CD ’Autumn leaves’
2000 CD ‘Pride and Precious times’ (live 1993-1999)
Via Ritmo, Euro Latin, Westwagenstr, Wereld haven dagen, Darling Market (5x), Boot, Tex Mex (2x), Buurman, Mauwi wauwi, Murphy’s (2x), Tex Mex (2x), Podium, Schiedam, Openlucht festival Feyenoord, Stereo Twijfelaar
Jul-aug 2001 Flashbacks
Easy listening
Hans viool
Hoppie drums
Reinier zang/bas/gitaar
CD ‘It took some trouble to find you’