De procedure om een verblijfsvergunning aan te vragen werkt als volgt in Rusland: Je gaat bij het lokale kantoor van Avir op bezoek en daar wordt je verteld welke documenten je moet overhandigen. Het verschilt van geval tot geval, ik moest het volgende overleggen: kopieën van mijn paspoort, geboorteakte, huwelijksakte, uitreksel geboorteregister, aids-test, biografie, twee vragenlijsten, kopie van paspoort van mijn vrouw, twee vragenlijsten, bewijs van inschrijving van mijn vrouw. Na enige maanden moesten daar nog bijgevoegd worden: mijn contract, een aanbevelingsbrief, het spaarbankboekje, nog een ingevulde vragenlijst en niet te vergeten 6 pasfoto's en nog enkele betalingsbewijzen.
Vervolgens maken al deze papieren een lange reis via de lokale afdeling van Avir, het centrale kantoor AVIR, FSB (voormalig KGB), het Ministerie van Binnenlandse Zaken in Moskou. De terugweg loopt via het centrale kantoor naar het lokale kantoor van AVIR. Begin maart 2002 is mijn aanvraag in Moskou goedgekeurd, maar het lukt maar niet om de verblijfsvergunning uitgereikt te krijgen. Eerst blijft mijn dossier een week of vijf bij AVIR liggen, omdat de behandelend ambtenaar ziek was. Eind april blijken mijn papieren dan eindelijk bij het lokale kantoor gearriveerd te zijn. Niets lijkt mijn legale status nog in de weg te staan.
Vanaf begin mei ga ik elke twee weken bij Avir langs. Elke keer krijg ik een briefje waarmee mijn verblijf, in afwachting van, met twee weken wordt verlengd. Elke dag bel ik, maar niets hoor ik. Na zes weken merkt de dienstdoende ambtenaar op dat ik maar eens bij de Paspoorttafel langs moet gaan om te vragen wat er aan schort. Ik werp tegen dat zij misschien zelf even zou kunnen bellen met haar collega's. Bits merkt zij op dat ze geen contacten onderhoud met de Paspoorttafel en uiteraard of ik mijn paspoort nu eindelijk eens behoorlijk wil conserveren. Uiteindelijk word mij duidelijk dat Avir pas mijn verblijfsvergunning kan uitreiken als de paspoorttafel, dit is een soort gedecentraliseerde burgerzaken, een stempel heeft gezet. Een tussenstap die mij onbekend was.
De wereld blijkt echter toch nog iets ingewikkelder in elkaar te steken. De Paspoorttafel heeft de documenten inmiddels aan de lokale politie overhandigd. Tijd om een bemiddelaar in te schakelen. Samen gaan we naar het kantoor van de lokale politie. We betreden een naar kattenpis stinkend schemerig gebouw. Er lopen allerlei gemeen kijkende, breedgeschouderde stekelkoppen rond, waardoor ik me a-priori al een misdadiger voel. Dit gaat natuurlijk nooit goed er is vast een vochtige kelder, vol ratten, waar mensen geketend worden en met behulp van middeleeuwse martelwerktuigen behandeld worden. Tot mijn grote opluchting staan we vijf minuten later ongeschonden weer buiten.
Inmiddels is ons duidelijk geworden dat de lokale politie de verblijfsvergunning maakt en dat AVIR het document slechts uitreikt. Echter de lokale politie kan de verblijfsvergunning niet aan AVIR doen toekomen, omdat ik niet bij de paspoorttafel ben ingeschreven. Ik kan mij alleen inschrijven als mijn vrouw een document ondertekend, waarin zij stelt geen bezwaar te hebben tegen het feit dat ik me bij haar inschrijf. Logisch natuurlijk, alleen hoe kom je daarachter, als geen van de drie betrokken instanties ook maar enige moeite doet om je hierover te informeren?