Het is berekoud buiten, toch is het 's zondagmiddag om twaalf uur erg druk op straat. Veel meer volk dan gewoonlijk. Vandaag vinden de doema verkiezingen plaats, vertelt Natasha me. Verrek, hoe heb ik dit nu kunnen vergeten, de afgelopen twee weken is er de ene uitzending na de andere op de televisie aan gewijd. Eind september werd de gouverneur van Sint Petersburg gekozen. Wij bevonden ons toen in de datsja, maar Natasha's moeder is toen wel gaan stemmen. 's Avonds vertelde ze me dat ik als kiesgerechtigde geregistreerd stond in het boek in het kieslokaal. Jammer dat ik dat niet wist, want ik had graag mijn stem uitgebracht. Ik stel Natasha voor om naar het stemlokaal te gaan, wie weet mag ik ook wel stemmen, al koester ik weinig hoop, indertijd betrof het een lokale verkiezing nu een landelijke.
Een tijdje later lopen we door de sneeuw naar het schoolgebouw dat vandaag als stemlokaal is ingericht. Het is tamelijk druk, want alle mensen uit het microrayon dienen hier bediend te worden. Overal hangen bordjes met pijlen en opschriften, bijvoorbeeld Pulkovskoje schaussee huis 5 ingang 1, 2 en 3 en huis 7 ingang 7 kamer zoveel 2e etage. Ik ken mijn eigen grenzen, dit is veel te ingewikkeld voor me, Natasha vindt echter al vrij snel onze wegwijzer, we lopen door een ruime garderobe en klimmen dan de trap op naar de 3e etage.
Natasha laat haar paspoort zien, moet twee handtekeningen zetten en krijgt haar stemblad. Mijn naam staat onder de hare. Ik kan dus gewoon stemmen. Ik haal mijn verblijfsvergunning te voorschijn en overhandig deze aan de stembureaumedewerkster. Ze schrikt, buitenlanders mogen volgens haar niet stemmen. Wij wijzen haar erop dat ik op de lijst als kiezer geregistreerd sta. Best een sterk argument. Ze besluit de baas van het stemlokaal erbij te roepen. De chef komt. 'U bent een buitenlander', zegt hij rustig. 'Ja, maar hij staat wel op onze lijst', brengt de medewerkster, die nu plotseling mijn zijde gekozen heeft, in. De baas bladert inmiddels mijn verblijfsdocument door. 'Heeft u nog een ander document dan uw verblijfsvergunning?' 'Ja, een Nederlands paspoort', antwoord ik, geen idee hebbende welke richting hij uit wil. De chef denkt even na, het is duidelijk dat hij net zo min als ik van de regels op de hoogte is. 'Ja, u staat geregistreerd op onze lijst, u bent ingeschreven op het adres, alles klopt gewoon'. Met een glimlach overhandigt hij mij het stembiljet, en begint me uit te leggen dat ik in één van de vierkantjes een kruisje moet zetten. Natasha en ik verplaatsen ons naar de andere kant van het klaslokaal, waar je kunt gaan zitten. Er zijn geen stemhokjes, er staan gewoon wat tafels en stoelen, we kunnen rustig overleggen op wie we zullen stemmen.We hebben twee stembiljetten gekregen, het ene biljet bevat de eenentwintig politieke partijen, op het tweede formulier kan je op een Petersburgse kandidaat stemmen. Indien je geen enkele voorkeur hebt, kan je rechtsonder tegen alle partijen of kandidaten stemmen. Als de meerderheid van de stemmers tegenstemt wordt de verkiezingsuitslag ongeldig verklaard. Ik vind dat zo aantrekkelijk, dit idee moet Nederland beslist overnemen, dat ik bijna een kruisje in vakje tweeëntwintig zet. Dan bedenk ik dat ik toch liever op één van de partijen stem. Pas nadat we onze formulieren in de stembus hebben gedeponeerd, valt het me op dat er grote posters aan de muur hangen met de verkiezingspartijprogramma's.
Ik houd van de sfeer in stemlokalen, in Rotterdam ben ik jaren medewerker op het stembureau geweest. Verkiezingen vond ik altijd de dag dat de democratie echt tastbaar was. De hele sfeer eromheen vond ik prachtig: het opbouwen van de stemhokjes, de potloden slijpen, de voorzitter die naar de handleiding voor stembureaumedewerkers verwees, die we geen van allen gelezen hadden, het stiekeme gedoe in die stemhokjes, mensen die je bedanken nadat ze hun formuliertje in de bus hebben gestopt, de doffe dreun waarmee de stembus op de grond valt voorafgaande aan het legen, de nervositeit tijdens de sneltelling die zo snel mogelijk doorgebeld moet worden, het op volgorde leggen van de stemmen, het eindloze overtellen, omdat er altijd wel een stembiljet zoek is. Meestal was ik pas om elf uur 's avonds thuis.
Onderweg speculeren Natasha en ik er hevig op los, hoe kan je nu zonder de Russische nationaliteit te bezitten toch stemmen. Is het gewoon een fout?. Komt het omdat ik een permanente verblijfsvergunning heb? Is het een gunst die aan EG burgers wordt verleend? We zouden het moeten navragen, maar we hebben geen idee waar.
Het leukste van stemmen in het buitenland is, dat je het gevoel hebt er echt bij te horen. Om acht uur 's avonds begint de marathonuitzending over de verkiezingen op het eerste kanaal. Ik voel me helemaal betrokken en heb echt zin om te kijken. Helaas tonen alle zenders sneeuw, de kabel is uitgevallen.