Saluut uit Viritsa

Negen mei is een belangrijke feestdag in Rusland, de overgave van nazi Duitsland wordt gevierd. In de Tweede Wereldoorlog zijn er twintig miljoen mensen gestorven in de Sovjet Unie, het leeft hier daarom ook veel sterker dan in Nederland. Drie avonden op rij zijn er bijna uitsluitend oorlogsfilms en muziekprogramma's op de televisie geprogrammeerd. Ooit vroeg iemand me, 'waarom vieren jullie jullie eigen bevrijding op 5 mei en niet de overgave?' Ik bleef het antwoord schuldig.

Mijn buurman Andrej nodigt me uit voor een saluut. Galja en Natasha hebben geen zin om mee te gaan. We lopen een paar honderd meter, passeren de sluis en arriveren op het strandje. Onderweg drukt Andrej mij een flesje Holsten in handen. Het strandje is uitgestorven, de lichtblauwgeverfde kiosk is dichtgetimmerd. In de rivier drijven verroeste blikjes en lege flessen, ook het strandje ligt vol afval. Hier en daar zijn in het gras de littekens van een barbecuefeestje te zien. Het water is zwart en het stinkt. Het is moeilijk voor te stellen dat we hier 's zomers zonnen en baden.

Andrej en zijn zoon Vladic verzamelen wat lege bier- en champagneflessen. Daarna leegt hij de plastictas met Chinees vuurwerk. Het is wel een half jaar oud zegt hij erbij. De meeste vuurpijlen komen dan ook niet echt ver. Twintig minuten lang schieten ze het vuurwerk af. In de leegte maakt het salvo een ontzettende herrie. Ik sta op veilige afstand en kijk naar de naaldbomen en het houten huisje dat aan de baai aan de overkant staat, het zou net zo goed een fjord in Noorwegen kunnen zijn.

centrale